Светскиот ден на дијабетот  дава можност да се подигне свеста за дијабетот  како глобалнен јавно здравствен проблем и економска закана. Да се покаже  што треба да направиме, колективно и индивидуално, за подобра превенција, дијагноза и управување со состојбата.
Превенцијата на Дијабетот  тип 2 и компликации поврзани со дијабетот, е во фокусот на последната година од темата на Светскиот ден на дијабетес 2021-2023.

“ПРЕПОЗНАЈ  ГО РИЗИКОТ, ПРЕПОЗНАЈ  ЈА ТВОЈАТА ОДГОВОРНОСТ  И  ПРЕЗЕМИ АКЦИЈА”
Во 2023 година, кампањата се фокусира на важноста да се знае ризикот од дијабетес тип 2, за да се помогне одложување  или спречување на  состојбата, да се потенцира влијанието на компликациите поврзани со дијабетесот и важноста да се има пристап до точни  информации.
1 од 10 возрасни луѓе во светот има дијабетес. Над 90% имаат дијабетес тип 2. Скоро половина од нив ,се уште  се  недијагностицирани. Во многу случаи, дијабетот  тип 2 и неговите компликации може да се одложат или спречат со усвојување и одржување на здрави животни навики. Познавањето на вашиот ризик и што треба да направите е многу важно за поддршка на превенцијата, раната дијагноза и навременото лекување.
Меѓународната федерација за дијабетес (IDF) направи онлајн проценка на ризикот од дијабетес, која има за цел да го предвиди ризикот на поединецот да развие дијабетес тип 2 во следните десет години. Тестот се засноваше на финскиот резултат за ризик од дијабетес, развиен и дизајниран од Националниот институт за здравје и благосостојба, Хелсинки, Финска.
Тестот на IDF, може да се направи само за неколку минут . Тоа е брз, лесен и доверлив начин да го дознаете вашиот ризикот од развој на дијабетес тип 2.Тој тест ние го потавивме во прилог, така да и Вие можетеда да проверите колкав е Вашиот ризик да заболите од Дијабет тип 2 во наредните 10 години.    
   Центарот за јавно здравје Битола, секоја година, со одредени активности, се приклучува кон одбележување на  Светскиот ден на дијабетот(шеќерна болест), поради  потребата од подигање на свеста на населението за се поголемата заканата од неконтролирано ширење на болеста.

1.    Овој месец ќе се  врши Анкетирање на населението, по случаен избор, со  пополнување “Прашалник  за проценка на ризикот од дијабетес тип 2”

2.    Од утре 14.11 2023  во 10 часот наша екипа со ќе врши бесплатно мерење шеќер во крвта на Плоштадот “Магнолија “ Битола, во соработка со Црвениот Крст   Битола, во деновите пред нас, доколку овозможуваат временските прилики

3.    Во основните и средните училишта ќе се организираат предавања и работилници,со цел правилна и соодветна едукација на младите за дијабетот
Разбирањето на дијабетесот е првиот чекор кон негово управување и спречување. Дијабетес мелитус или шеќерна болест е состојба на зголемено количество на гликоза (шеќер) во крвта. Тоа се случува кога телото не произведува доволно хормон инсулин или кога инсулинот повеќе не е ефикасен. Инсулинот е „клучот“ кој дозволува шеќерот да влезе во клетката. Без инсулин, клетките на телото не добиваат доволно гликоза од храната што им е потребна за секојдневниот живот. Тој шеќер останува во крвта, па настанува хипергликемија.
Важни фактори на ризик за појава на дијабет се постара возраст (над 60 години), машки пол, претходна појава на хипергликемија за време на бременоста, наследен фактор (мајка, татко, брат или сестра кои страдаат од дијабетес), висок крвен притисок, недостаток на физички активности. , прекумерна телесна тежина.

Основни симптоми на дијабетот се: прекумерна жед и потење, често мокрење, замор и тремор, заматен вид, вртоглавица и конфузија, исеченици или рани кои полека зараснуваат. Најчестите компликации на дијабетот се слепило, срцев удар, откажување на бубрезите и ампутации
Здравиот начин на живот може да спречи до 70 % од случаите на дијабет тип 2. Превенцијата на дијабетот вклучува пред се редовно мерење и регулирање на телесната тежина до оптимални вредности, што има значително влијание врз намалувањето на ризикот од развој на дијабетес и навремено укажува на потенцијално зголемување на ризикот. Само здравата и урамнотежена исхрана во голема мера го намалува ризикот од добивање на болеста.Правилна исхрана  значи да се избегнува пржена и мрсна храна и слатки, да се јадат повеќе свежо овошје,за да се одржува нормална телесна тежина.
Редовната физичка активност е важен фактор во управувањето со дијабетот и намалувањето на ризикот од дијабетес тип 2. Без разлика дали е во затворен простор  или на отворено, секој чекор е важен за да останете здрави. Ако активностите на отворено се ограничени во вашата заедница,  вежбајте дома или на работа по 30 минути на ден.
Охрабрете ги вашите пријатели, семејството и колегите да се придржуваат до препораките за промени во животните стилови.

1. Следете го нивото на шеќер во крвта
Пред да започнете со вашата ноќна рутина, проверете го нивото на шеќер во крвта за да измерите каде се тие и да ги одредите сите неопходни прилагодувања на вашата рутина.

2. Јадете балансирана вечера
Вклучете мешавина од јаглени хидрати, протеини и здрави масти во вашата вечера за да помогнете во стабилизирање на нивото на шеќер во крвта во текот на ноќта.

3. Ограничете ја големината на порциите   
Избегнувајте прејадување за време на вечерата за да спречите скокови на шеќерот во крвта пред спиење. Користете помали чинии и вежбајте внимателно јадење за да ја контролирате големината на порциите.

4. Изберете сложени јаглехидрати
Одлучете се за цели зрна, мешунки и зеленчук наместо рафинирани јаглехидрати за да ја забавите апсорпцијата на гликоза во крвотокот.

5. Ограничете ги слатките закуски
Избегнувајте конзумирање слатки закуски или десерти пред спиење, бидејќи тие можат да предизвикаат флуктуации на шеќерот во крвта во текот на ноќта.
                            

6. Останете хидрирани
Пијте многу вода во текот на вечерта за да останете хидрирани и да го промовирате здравото ниво на шеќер во крвта. Мора да се стремите да консумирате најмалку 2-3 литри вода дневно.

7. Вклучете закуски богати со протеини
Ако се чувствувате гладни пред спиење, изберете закуска богата со протеини, како што е мала шака јаткасти плодови или парче мисирка за да го стабилизирате нивото на шеќер во крвта.

8. Избегнувајте грицки доцна навечер
Обидете се да не јадете премногу блиску до спиење за да му овозможите на вашето тело доволно време да ја вари храната пред спиење. Имајте за цел најмалку два часа помеѓу последниот оброк и пред спиење.

9. Вклучете се во физичка активност
Лесните вежби по вечерата, како што е кратка прошетка, може да помогнат во регулирањето на нивото на шеќер во крвта и да се подобри чувствителноста на инсулин.

10. Воспоставете редовен распоред за спиење
Постојаните шеми на спиење му овозможуваат на вашето тело да го одржува природниот ритам на шеќер во крвта. Целта e 7-8 часа квалитетен сон секоја вечер