Светски ден за борба против хепатитис 2025
Светскиот ден за борба хепатитис се одбележува секоја година на 28 јули со цел дасе подигне свеста за вирусниот хепатитис – воспаление на црниот дроб кое може да предизвика хронични заболувања, цироза и хепатоцелуларен карцином (рак на црниот дроб).
Центарот за јавно здравје – Битола се приклучува кон глобалната кампања за елиминација на вирусниот хепатитис како закана по јавното здравје под мотото „Хепатитис: Ајде да го разбиеме“ преку одржување на повеќе здравствено воспитни активности.
Што е вирусен хепатитис?
Вирусниот хепатитис е воспаление на црниот дроб предизвикано од неколку видови вируси (A, B, C, D, E). Најопасни се хроничните инфекции од тип B и C, кои можат да доведат до цироза и рак на црниот дроб.
Епидемиологија и клучни факти
Во 2022 година, проценето е дека 304 милиони луѓе живееле со хроничен хепатитис B или C.
Овие инфекции предизвикале приближно 1,3 милиони смртни случаи во истата година поради болести на црниот дроб и рак.
Нови инфекции во 2022: приближно 1,2 милиони со HBV и 1,0 милион со HCV
Само околу 45 % од новороденчињата во светот ја примиле вакцината против хепатитис B во првите 24 часа;
Големи празнини во дијагнозата и лекувањето: само околу 10 % од лицата со HBV и 21 % со HCV се дијагностицирани;
Зошто е важно
Вирусниот хепатитис е водечка причина за смртност од инфективни болести. Годишните смртни случаи може да ги надминат оние од ХИВ, туберкулоза и маларија до 2040 година.
Пренос и распространетост на ризик
Хепатитис B (HBV): Се пренесува преку крв и телесни течности, особено вертикален пренос од мајка на дете. Ризикот за хронична инфекција е околу 90 % при инфекција на раѓање; помал од 5 % ако се стекне по возраст од 5 години
Хепатитис C (HCV): Главно се пренесува преку крв. Во високоразвиени земји, користење на инјекциски дроги е главен начин; во други — небезбедни здравствени интервенции.
Во 2019 година, 58 милиони лица живееле со хроничен HCV; 1,5 милиони нови инфекции и околу 290.000 смртни случаи годишно Превенција и стратегии за контрола
Вакцинација: Вакцината против HBV е 98–100 % ефикасна.
Скрининг: Рутински скрининг за HBV кај бремени жени и високоризични групи. За HCV — лица кои користат дроги, приматели на трансфузии и други.
Заклучок
Светскиот ден за борба против хепатитис 2025 повикува на епидемиолошки заснована акција. Со 304 милиони засегнати и 1,3 милиони годишни смртни случаи, време е да ги срушиме бариерите и да ја достигнеме целта за елиминација до 2030.
Порака до јавноста
Хепатитисот може да биде тивок, но ние не сме! Закажете преглед, вакцинирајте се, поддржете ги блиските. Заедно можеме да го разбиеме хепатитисот!
